Asteroko buletina
Akazia lore, antxoa urre

Bizi baratzearen plaza

EuskalNatura
Euskalnatura taldea 2007tik dabil naturaren inguruko zientzia albisteen eta euskarazko edukien dibulgazioan. Horrez gain, Udako Euskal Unibertsitatearen natur zientzien saila zuzentzen du. Jardun horren baitan, hurrengo ekintza nagusia Natur Zientzien IV. Topaketa (Iruñea, azaroak 7-8) antolatzea da.

Anfibioak behera, malaria gora

2021-02-05 09:29

Biodibertsitate galerak pentsa baino eragin handiagoa du gizakiongan. Ekosistemen galerak zerikusi zuzena du gure ongizatearekin. Gaixotasun infekziosoen transmisioaren erregulazioan, esaterako, ekosistema galera aldagai garrantzitsua da, askotan lotura ezartzea zaila iruditu arren.

Adibide gisa har ditzakegu hainbat ikerketa, fogatzen dutenak anfibioen gainbeherak eta malaria kasuen gorakadak elkarlotuak daudela. 80ko hamarkadan anfibioen populazio dezenteren desagerpena ikusi zen Erdialdeko Amerikan. 2000. urtean ohartu ziren kitridiomikosiak eragiten zuela anfibieon heriotza, eta Batrachochytrium dendrobatidis onddoak sortua zela, Kitridiomikosiaz gain, ikusi da tenperatura aldaketek, deforestazioak eta giza migrazioak anfibioen galeran ere eragina izan duela.

Anfibioak sare trofikoetan garrantzitsuak dira, are gehiago haien eragina giza osasunean Horien beherakadak, intsektuen, anfibioen elikagaiak, gorakada eragin du, eta horrekin batera, malaria eta eltxoek eragindako beste gaixotasunen hedapena. Costa Rica eta Panamaren artean 1980an 1000 malaria kasu baino gutxiago zituzten, 90eko hamarkadan 7000 kasutara heldu ziren Costa Rican, eta 5000 kasutara Panaman XXI. mende hasieran.

Arazo horrek lurralde urrunei eragin dien, ikerketek argi uzten dute biodibertsitate galerak, besteak beste, etorkizuneko patogeno berriak errazago hedatzea eragin dezakeela mundu mailan. Egungo pandemiak ba ote du loturarik horrekin guztiarekin?

Erreferentzia:

Michael R. Springborn, Joakim A. Weill, Karen R. Lips, Roberto Ibáñez, Aniruddha Ghosh (12-2020). Amphibian Collapses Exacerbated Malaria Outbreaks in Central Americ. Cold Spring Harbor Laboratory, https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.12.07.20245613v1.full-text

Azaleko irudia: ,https://allyouneedisbiology.wordpress.com/2016/03/26/hongo-asesino-anfibios/

atzera
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

OlatuKoop

Ekonomia sozial eraldatzailearen sareko kide da ARGIA (Bizi Baratzea). Informazio burujabetza helburu, egunerokoan gauzak egiteko beste modu batean sinesten dugu.

BIZI BARATZEAko edukiak kopiatu, moldatu, zabaldu eta argitaratzeko libre zara, beti ere, gure egiletza direla aitortzen baduzu eta baldintza beretan egiten baduzu.

gora