Patronatuari ostiral honetan aurkeztuko zaion azken memorian agertzen diren datuek 1999tik 2017ra bitarteko gorabehera normalak erakusten dituzte. Bertan, bikote ezagunen (117), bikote habiagileen (104) eta hegan egiten duten oilaskoen (87) serie historikoaren zifrarik altuenak lortu ziren. Hala ere, urte horretatik aurrera, parametroek behera egin zuten, eta 2022ko denboraldian erregistratu zirenetik balio baxuenak izan zituzten: 68 bikote ezagun baino ez (2017an baino 49 bikote gutxiago), 55 bikote habiagile (2017an baino 49 bikote gutxiago) eta 36 oilasko baino ez (2017an baino 51 gutxiago).
Datuak kezkagarriak dira, eta horrelakoak inoiz ez dira ezagutu Arabako eremu babestu batean. Bikote ezagunen kopurua % 42 inguru jaitsi da; bikote ugaltzaileen kopurua, berriz, % 50era hurbildu da, eta hegan egitera iristen diren oilaskoena % 60 ingurukoa da, 2017ko datuen aldean.
Ekologistak Martxan-ek kontsulta egin die erakunde kontserbazionista batzuei, joera hori Arabako edo EAEko beste eremu batzuetan gertatu den egiaztatzeko, eta baieztatu digute egoera hori Valderejoko Parke Naturalean eta Sobronen bakarrik gertatzen ari dela dirudiela. Bertan, datu ofizialik ez dagoenez, iturri batzuek adierazi digute Valderejon ere beherakada oso handia izan dela. Hala ere, inguruko beste leku batzuetan, hala nola Salvada mendilerroan, egoera oso egonkorra da.
Bestalde, Valderejon dago Araban dauden bi simaurtegietako bat, bestea Laminoriatik gertu dago, eta, beraz, ez da oso litekeena arazoa janari faltagatik izatea.
Ekologistak Martxan-ek gogorarazi du Valderejo eta Sobrón Natura 2000 Sarearen parte direla, eta bi gune horiek, Arcena mendilerroarekin batera, Hegaztientzako Babes Bereziko Eremua (HBBE) direla.
Valderejoko Parke Naturaleko putreen biztanleriarekin azken sei urteetan gertatzen ari denaren arrazoiak ezezagunak dira. Patronatuari igorritako txostenak berak dio “jaitsiera hori kezkagarria dela, are gehiago kontuan hartuta jaitsiera horren arrazoia ez dela ezagutzen. Horregatik guztiagatik, hurrengo urteari begira, jarraipen zehatzagoa egitea planteatzen da, ALH mailako problematika zehatza ezagutzeko”. Hala ere, horixe bera agertu zen 2021eko memorian, eta, itxuraz, Arabako Foru Aldundiak ez du jarraipen zehatza egin, eta, horregatik, oraindik ez dakigu zer gertatzen ari den putreekin Valderejon, eta populazioak, berriz, modu kezkagarrian behera egiten jarraitzen du.
Bestalde, Parke Naturalean habia egiten duen sai zuri bikote bakarra ez da arrakastaz hazi azken bi urteetan. Ez dakigu egoera horrek zerikusirik duen putreekin gertatzen ari denarekin ala ez.
Ekologistak Martxan-ek Arabako Foru Aldundiari eskatu dio berehala ekin diezaiola Valderejo-Sobrón-Arcenako mendilerroko HBBEan putreen populazioaren arazo zehatzak ezagutzeko beharrezko azterlanak egiteari, neurri zuzentzaile egokiak hartu ahal izateko, ez baitugu ulertzen zeren zain dauden.
Valderejo 1992an Euskadin deklaratu zen lehenengo Parke Naturala da, eta Arabako parkeen artean txikiena ere bada, 3.566 ha besterik ez baititu. Valderejoko udalerri zaharraren lurraldearekin bat egiten du, gaur egun Gaubeako udalerriaren barruan dagoenarekin. Oso hedadura txikia duen arren, ekosistema, paisaia eta biodibertsitate ugari ditu, Vallegrull bezalako horma harraparietan bizi diren harrapariak nabarmenduz. Sai arrea naturagune babestuaren intsignia da, eta horrela agertzen da Parkearen anagraman; izan ere, eremu horretan zeuden Euskadin espezie horretako bikote ugaltzaile gehien.
Hain zuzen ere, sai arrearen populazioak duen garrantziagatik, urtero egiten da Parkean (Sierra Lerón, Vallegrull) dauden populazio osoaren eta bost sai arreen ugalketa-parametro nagusien jarraipena. Santa Ana, Haitzartea eta Covarrina).
EMAN HARTURAKO:
Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545
Ekonomia sozial eraldatzailearen sareko kide da ARGIA (Bizi Baratzea). Informazio burujabetza helburu, egunerokoan gauzak egiteko beste modu batean sinesten dugu.
BIZI BARATZEAko edukiak kopiatu, moldatu, zabaldu eta argitaratzeko libre zara, beti ere, gure egiletza direla aitortzen baduzu eta baldintza beretan egiten baduzu.
