2018ko 46. astea
Azaroaren 12tik azaroaren 18ra.
.
Aste osoa ILGORA.
Aste osoa ILBERRI.
Makiletarako hurritza mozteko ilgora sonatuena da aste honek eta hurrengoak osatuko duten hau.
.
Baratzean ereiteko: porrua, tipulina, baratxuria berdetarako eta burutarako, udaberriko aza, uraza, zainzuria, baba eta ilarra. Berotegiaren babesperako erein: porrua, tipulina, tipula gorria, baratxuria berdetarako, errefautxoa, errukula, uraza, kukulua, ziazerba, baba, ilarra eta ardi-mihia.
Baratzean landatzeko: porrua, ziazerba, apioa eta uraza. Berotegian baita tipulina, eskarola, kukulua, zerba eta ziazerba ere.
Kuiak eta kiwiak jasotzeko sasoia da. Luze irautea nahi bada, eta izotz handien beldurrik ez bada, hurrengo ilbeherara itxaron.
Hazitarako utzi ditugun fruituak ondo heldu direnean eta zimeltzen hasi ordurako bildu eta zabal zabal eginda jarri, behar bezala lehortu daitezen.
Baratzea toki lehorrean bada, taulenak jasoak baditu edo mendixka-tontorretan edo ildo-bizkarretan egina bada azpiak egin landareei, hau da, tarteko lurra estali. Azpigai ugari da: belar ondua edo berria, garoa, ezpala, txirbila, luarra, lastoa, orbela, enbor azal birrindua, papera, kartoia... Honela lurra babesten da, ureztaketa beharra murriztu eta belarrak atzeratzen dira.
Luar pila jiratu. Toki bero eta lehorrean badago, tarteka-tarteka busti on bat eman.
Aberastu nahi ditugun lur sailetan ongarri berdeak ereiteko sasoia da: zalkea edo txirta, oloa, zekalea, ziapea eta abar. Udazkena eta negua izango dute hazteko, gero onenean direnean neguaren amaieran edo udaberriaren hasieran lurrarekin nahastuko ditugu.
Urteko ongarriketa nagusia egiteko garaia da: belardi, sagasti, soro, baratzean hutsik dauden taulenetan edo sailetan...
Neguko erreboilak landatu: idi-bihotza edo tulipa, hiazintoa, lilipa edo nartzisoa, irisa, fresia, azpelarra
Soropilak areatu.
Arbolean geratzen diren usteldutako fruituak bildu eta erre. Hurrengo urtean gaitza bera zabaltzeko bidea dira.
Lehorrean jaketo fruituak (hurrak, intxaurrak, gaztainak...) zabal-zabal eginda jarri ondo lehortzeko. Gaztainei luze heze eutsi nahi izanez gero morkots eta guzti pilatuta jaso.
Udaberrian erein nahi ditugun haziak, hondarretan geruzatu edo estratifikatu eta jasotakoak, kanpoan eduki eta behar bada ureztatu.
Berandu da, baina giroak laguntzen duenez, azpietarako edo ongarri gisa, erabiltzeko garoak egiteko, (iratzea, idia, inistorra...) moztu eta jaso.
Neguan landatuko diren zuhaitz eta zuhaixkentzako zuloak egiten hasi.
Hurritza makiletarako eta pardatarako eta pagoa su egurretarako ebakitzeko garaia da.
